Türkiye’nin birinci ulusal helikopter motoru TEI-TS1400, test evrelerinin tamamlanmasının akabinde yapılan uğurlama merasimi ile önümüzdeki günlerde Ankara’da bulunan TAI’ye yanlışsız yola çıkacak.
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da görüntü konferans, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın merasim alanındaki iştirakleriyle TEI tarafından üretilen Birinci ulusal helikopter motoru TEI-TS1400’ün testi ardından teslim merasimi gerçekleşmişti. Motorun, testleri tamamlamasının akabinde bugün yapılan ve TEI Genel Müdürü ve İdare Şurası Lideri Prof. Dr. Mahmut F. Akşit’in iştirakiyle gerçekleşen merasimle Ankara’da bulunan TAI’ye yanlışsız yola çıkacağını aktardı.
“TAI çabucak Gökbey helikopterine entegre edecek”
Genel Müdür Akşit, basın mensuplarına çeşitli açıklamalarda bulundu. Motorun, TAI’ye yollandıktan sonra yerli imkanlarla geliştirilip üretilen birinci helikopter olan Gökbey’e monte ekileceğini söyleyen Akşit, bu durumun küçümsenmemesi gerektiğini ve sadece bu motorun takılması için büyük bir bütçenin ayrıldığını söyledi. Prof. Dr. Mahmut F. Akşit’in, “Bu hakikaten birinci motor, bunu göndereceğiz. TAI çabucak Gökbey helikopterine entegrasyon sürecine başlayacak. Bunu da hafife almayın, projede yalnızca entegrasyonun düzgün yapılması için 80 milyon dolar bütçe ayrıldı. Zira devasa yüksek güçlerle uğraşıyorsunuz. Motor yüklendiği vakit kaportayı bile esnetiyor. Bunların tamamının çalışılması ve birlikte tahlillerinin yapılması lazım. Haberleşmenin sağlanması lazım. Dinamik sistemlerinin birbirine etkileşimlerinin tahlillerinin yapılması lazım. Önemli bir iş. Bunlarda aylarca sürüyor, bazen yıl sürüyor. TAI bunu yaparken, biz bu motordan peş peşe imalata başladık.” diye konuştu.
“Motorun ikiz kardeşinin imalatı bitmek üzere”
Motorun yakın vakitte ikincisinin de imalatının bitirilip önümüzdeki iki hafta içerisinde test etabına geleceğini söz eden Akşit, seri üretim hakkında da şu bilgileri paylaştı;
“Şu anda bu motorun ikiz kardeşinin imalatı bitmek üzere. İki hafta içinde teste hazır olacak, bunun birebiri. Yaklaşık 1,5-2 ay içinde 3. Kardeşi geliyor. Ondan sonraki 2 ay içinde 4. geliyor. Yani önümüzdeki yazın ortasına kadar 5 tane olacak. Peş peşe geliyor artık, biz bunları seri imalat kabul etmiyoruz. Seri imalat sertifikasyonu da aldıktan sonra teslim edilen birinci motordur. Bu motorda TAI entegrasyonu yaparken biz öbür motorlarda şiddetli olgunlaştırma testleri yapacağız. Oluşabilecek her türlü olumsuzluğu test edeceğiz. Bunlar uzun süreçler, aylar sürecek. Bunlara olgunlaştırma testleri diyoruz, 1-1,5 yıl sürecek. Olgunlaştırma testleri bittikten sonra sertifikasyon süreci başlıyor. Sertifikasyon süreci bürokratik, kıymetli bir süreç. Motorun her türlü şeye dayanabileceğinden emin olduğumuz en son noktası. Bu da 1,5-2 yıl sürüyor, biz bunları sıkıştırıp her şeyi önümüzdeki 3 yıl içinde bitirmeyi hedefliyoruz. 2024 üzere sertifikasyonu tamamlanmış seri imalatın birinci motorunu teslim etmeyi planlıyoruz. Birinci motorumuzu teslim ediyoruz aslında ancak sertifikalı değil, bir sürü test olacak.”
Tanıtım aktifliği gazetecilerle hatıra fotoğrafı çekimi ile sona erdi.
Memurlar
