657 sayılı kanunun 36-C-6 bendinde şu karar yer almaktadır:
“6 – Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci hususunun (e) fıkrasına nazaran mukavele ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, kontratlı olarak geçirdikleri hizmet mühletleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilir.”
Bu kararda yer alan “Bu kanunun 4 üncü ….göre mukavele ile istihdam edilenlerin” sözünün 657 sayılı Kanunun 4. unsurunun A, B, C ve D bentlerinin mi yoksa yalnızca B bendini mi kapsadığı konusunda mahkemeler ortasında görüş ayrılığı oluşmuştur.
Bu hususun değeri şurdan kaynaklanmaktadır. Şayet düzenlemenin 657 sayılı Kanunun 4. unsurunun tüm bentlerini kapsaması halinde, kişi GİH’te çalışıyor olsa da, memurluk öncesindeki tüm kontratlı müddetlerinin personel yahut kontratlı olup olmadığına bakılmaksızın memuriyette kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
1996 yılında süreksiz personel olan bir kişi, 2017 yılında kontratlı işçi duruma geçmiş, 2011 yılında da 632 sayılı KHK ile memur takımına atanmıştır. Kişi 1196 ila 2017 yıllarındaki süreksiz emekçi hizmet müddetlerinin memuriyette değerlendirilmesini istemiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası, süreksiz emekçi statüsünde geçen hizmetlerin memuriyette değerlendirilmeyeceği tarafında karar vermiştir.
Danıştay İDDK’nın karar özeti şu biçimdedir:
Süreksiz personel statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun’un 2.maddesiyle kontratlı işçi konumuna, kontratlı işçi durumunda çalışmakta iken de 632 sayılı Kanun Kararında Kararname’yle memur takımına geçirilenlerin süreksiz emekçi statüsünde geçen hizmet müddetlerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde kıymetlendirilmesine hukuken imkan bulunmadığı ve müracaata bahis kararlar ortasındaki tersliğin “Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 3.İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesi” yolundaki Danıştay İdari Dava Daireleri Şurasının E:2020/155, K:2020/122 sayılı kararı.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KONSEYİ
Temel No : 2020/155
Karar No : 2020/122
BÖLGE YÖNETİM MAHKEMESİ KARARLARI ORTASINDAKİ TERSLİĞİN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
I- İSTEMİN ÖZETİ : Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Liderler Şurasının
04/06/2020 tarih ve E:2020/42, K:2020/42 sayılı kararıyla;
vekili Av. tarafından, Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı ile Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/455, K:2017/6042 sayılı kararı ve Konya Bölge Yönetim Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 16/05/2019 tarih ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararı ortasındaki tersliğin giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
“Aykırılığın, davanın reddi yolundaki Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği” görüşüyle, 2576 sayılı Bölge Yönetim Mahkemeleri, Yönetim Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Vazifeleri Hakkında Kanun’un 3/C hususunun 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için evrakın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi ‘nın açıklamaları dinlendikten sonra bahis ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
Uyuşmazlıkta; 2576 sayılı Bölge Yönetim Mahkemeleri, Yönetim Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Vazifeleri Hakkında Kanun’un 3/D unsurunun 3. fıkrası uyarınca idari ve vergi dava daireleri ortasındaki iş kısmının belirlenmesi maksadıyla toplanan Yargıçlar ve Savcılar Şurasının 27/07/2020 tarihinden itibaren uygulanacağı belirtilen kararı ile, memurların intibak işlerinden doğan davalar ile ilgili uyuşmazlıkları çözümleme vazifesinin, Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesine verildiği görülmekte olup, tersliğin giderilmesi istemine bahis olan davaların Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesinin vazife alanından çıkarılması ve buna bağlı olarak anılan İdari Dava Dairesi kararı ile müracaata husus başka kararlar ortasındaki karşıtlığın devam etmesi mümkünlüğünün ortadan kalkması nedeniyle, Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/455, K:2017/6042 sayılı kararı değerlendirmeye alınmamıştır. Bu nedenle, tersliğin giderilmesi istemi; Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı ve Konya Bölge Yönetim Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 16/05/2019 tarih ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararı ile sonlu olarak incelenmiştir.
II- TERSLİĞİN GİDERİLMESİ İSTEMİNE HUSUS BÖLGE YÖNETİM MAHKEMESİ KARARLARI :
A-ANKARA BÖLGE YÖNETİM MAHKEMESİ ÜÇÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/1524 SAYILI EVRAKINA MEVZU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak misyon yapan davacının, davalı yönetim bünyesinde süreksiz emekçi statüsünde çalışmaya başladığı 10/04/1996 tarihi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B hususu uyarınca istihdam edilen kontratlı işçi konumuna geçirildigi 18/10/2007 tarihi ortasında geçen müddetin hizmetinden sayilmasi ve intibakinin buna nazaran yapilmasi istemiyle 06/05/2015 tarihinde yaptigi müracaatın zimnen reddine ait sürecin iptali istenilmistir.
Ankara 6. Yönetim Mahkemesinin 22/11/2017 tarih ve E:2015/2304, K:2017/3539 sayili kararinin özeti:
657 sayili Devlet Memurlari Kanunu’nun 4. unsurunun 1. fikrasinin (A), (B), (C) ve (D) bentleri ile 36. unsurunun “Ortak Hükümler” baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali alt bendinde yer alan kurallar aktarilarak,
Uyusmazligi tahlile kavusturmak için öncelikle, 657 sayili Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali alt bendinde yer alan memuriyete geçirilen çalışanın, memuriyete geçirilmeden evvel 657 sayili Kanun’un 4. unsuru kapsaminda “kontratlı olarak çalistigi müddetlerin degerlendirilecegi” yolundaki düzenlemenin, kelam konusu 4. unsurun tüm bentleri uyarinca kontratlı olarak istihdam edilen işçisi mi, yoksa sadece “sözlesmeli personel” baslikli 4/B unsuru uyarinca istihdam edilen çalışanı mi kapsadiginin tespit edilmesi gerektigi,
657 sayili Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali alt bendinde yer alan kararda, 657 sayili Kanun’un 4. hususuna nazaran “sözlesme ile istihdam edilenlerin” bu unsur kararından yararlanacaginin düzenlendigi, münasebetiyle anilan düzenlemenin 4. hususun rastgele bir bendine özgülenmediginin görüldügü,
Çünkü, 4. hususta istihdam biçimleri açiklanirken, bentlere nazaran çalışanın; “memur”, “sözlesmeli personel”, “geçici personel” ve “isçi” olarak isimlendirildiği halde, 36. hususta “sözlesmeli personel” ibaresine yer verilmedigi ve 4. hususa nazaran “sözlesme ile istihdam edilenler” denildigi,
Ayrıyeten, kanun koyucunun kelam konusu unsur kararında 4. unsur yaninda 237. hususa de degindigi, lakin, bu unsurun sadece (e) fikrasina nazaran istihdam edilen işçisi kapsama alirken, 4. husus kapsaminda istihdam edilen işçi için bu türlü bir kisitlamaya gidilmedigi,
Üstte belirtilen mevzuat kararlarının birlikte kıymetlendirilmesi sonucunda, 657 sayili Kanun’un 4. unsurunda düzenlenen bentlerden rastgele biri kapsaminda kontratlı olarak istihdam edilen çalışanın daha sonra memuriyete geçirilmesi halinde, kontratlı olarak çalistigi müddetlerin kazanilmis hak ayliginin tespitinde degerlendirilecegi, başka bir söz ile, 657 sayili Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali alt bendindeki düzenlemenin, 4. hususun tüm bentleri uyarinca kontratlı olarak vazife yapan çalışanı kapsadigi sonucuna ulasildigi,
Bu durumda, davacinin memuriyete geçirilmeden evvel, 657 sayili Kanun’un 4/D hususu uyarinca kontrat ile istihdam edildigi mühletlerin intibakinda kıymetlendirilmesi gerekirken, talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlik bulunmadigi gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline karar verilmistir.
Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü Idari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararının özeti:
5620 sayılı Kamuda Süreksiz İş Durumlarında Çalışanların Daima Emekçi Takımlarına Yahut Kontratlı İşçi Statüsüne Geçirilmeleri, Süreksiz Emekçi Çalıştırılması İle Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 2. unsuru, 632 sayılı Kanun Kararında Kararname ile 657 sayılı Kanun’a eklenen Süreksiz 37. unsurun 1. ve 4. fıkraları, 657 sayılı Kanun’un 4. unsurunun 1. fıkrasının (A), (B), (C) ve (D) bentleri ile 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (1), (2), (3) ve (6) numaralı alt bentlerinde yer alan kurallar aktarılarak,
Üstte belirtilen mevzuat kararlarının birlikte değerlendirilmesinden; süreksiz personel statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun ile 657 sayılı Kanun’un 4/B hususunda düzenlenen kontratlı işçi konumuna atananların, süreksiz personel olarak geçen müddetlerinin, kontratlı çalışanın hizmet mühletinin hesabında değerlendirileceği tarafında bir düzenlemeye yer verilmediği,
Kontratlı işçi statüsünde çalışmakta iken 632 sayılı Kanun Kararında Kararname ile memur takımına geçirilenlerin ise, kontratlı olarak geçen müddetlerinin memuriyette kazanılmış hak aylığında dikkate alınmasının öngörüldüğü, bununla birlikte, gerek 5620 sayılı Kanun’da gerekse 632 sayılı Kanun Kararında Kararname’de süreksiz personel olarak geçen müddetlerin kazanılmış hak aylığında kıymetlendirilmesine yönelik bir düzenleme bulunmadığı,
Ayrıyeten, 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinde genel yönetim hizmetleri sınıfında bulunanların, memuriyet öncesinde hür olarak veyahut kamu yahut özel bölümde geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirileceğine ait bir kurala da yer verilmediği,
Öteki taraftan, 657 sayılı Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde, bu Kanun’un 4. unsurunda kontrat ile istihdam edilenlerin memuriyete geçirilmeleri halinde kontratlı olarak geçirdikleri hizmet müddetlerinin kazanılmış hak aylığında dikkate alınacağı belirtilmiş olup, her ne kadar “sözleşmeli personel” ve “geçici işçi” statüsü anılan Kanun’un 4. hususunda düzenlenmiş ise de, kelam konusu alt bentte “sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri” ibaresine de yer verilmesi nedeniyle, “4. hususuna nazaran kontrat ile istihdam edilenler” ibaresinden, “sözleşmeli personel” statüsünün kastedildiğinin anlaşıldığı,
Bu nedenle, süreksiz personel olarak geçirilen mühletlerin 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendi kapsamına dahil edilemeyeceği sonucuna ulaşıldığı,
Buna nazaran, süreksiz emekçi statüsünde çalışmakta iken evvel kontratlı işçi konumuna, sonrasında memur takımına geçirilen davacının; süreksiz emekçi olarak geçen hizmetlerinin 657 sayılı Kanun kapsamında kazanılmış hak aylığında değerlendirileceği istikametinde mevzuatta bir düzenleme bulunmadığı,
Ayrıyeten, 657 sayılı Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendi uyarınca memuriyete girmeden evvel yalnızca kontratlı işçi statüsünde geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylığında dikkate alınabileceği, her ne kadar, süreksiz çalışanların de iş kontratı imzalanmak suretiyle istihdam edildiği açık ise de, bunların kontratlı işçi olarak değerlendirilmeyeceği,
Bu durumda, süreksiz personel statüsünde geçen hizmetlerin, 657 sayılı Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendi kapsamında kazanılmış hak aylığında dikkate alınması mümkün bulunmadığından, dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararı kaldırılarak, davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.
B-KONYA BÖLGE YÖNETİM MAHKEMESİ DÖRDÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/1459 SAYILI BELGESİNE HUSUS YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak vazife yapan davacının, davalı yönetim bünyesinde süreksiz emekçi statüsünde çalışmaya başladığı 02/05/2002 tarihi ile 657 sayılı Kanun’un 4/B unsuru uyarınca istihdam edilen kontratlı işçi durumuna geçirildiği 18/10/2007 tarihi ortasında geçen mühletin hizmetinden sayılması ve intibakının buna nazaran yapılması istemiyle 08/02/2018 tarihinde yaptığı müracaatın reddine ait sürecin iptali istenilmiştir.
Konya 1. Yönetim Mahkemesinin 06/07/2018 tarih ve E:2018/191, K:2018/853 sayılı kararının özeti:
657 sayılı Kanun’un 4. hususunun 1. fıkrasının (A), (B), (C) ve (D) bentleri ile 36. unsurunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde yer alan kurallar aktarılarak,
Uyuşmazlığı tahlile kavuşturmak için öncelikle, 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde yer alan memuriyete geçirilen işçinin, memuriyete geçirilmeden evvel 657 sayılı Kanun’un 4. unsuru kapsamında “sözleşmeli olarak çalıştığı müddetlerin değerlendirileceği” yolundaki düzenlemenin, kelam konusu 4. unsurun tüm bentleri uyarınca kontratlı olarak istihdam edilen işçisi mi, yoksa sırf “sözleşmeli personel” başlıklı 4/B unsuru uyarınca istihdam edilen işçisi mi kapsadığının tespit edilmesi gerektiği,
657 sayılı Kanun’un 36. unsurunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde yer alan kararda, 657 sayılı Kanun’un 4. hususuna nazaran “sözleşme ile istihdam edilenlerin” bu unsur kararından yararlanacağının düzenlendiği, hasebiyle anılan düzenlemenin 4. unsurun rastgele bir bendine özgülenmediğinin görüldüğü,
Çünkü, 4. hususta istihdam biçimleri açıklanırken, bentlere nazaran işçinin; “memur”, “sözleşmeli personel”, “geçici personel” ve “işçi” olarak isimlendirildiği halde, 36. unsurda “sözleşmeli personel” ibaresine yer verilmediği ve 4. hususa nazaran “sözleşme ile istihdam edilenler” denildiği,
Ayrıyeten, kanun koyucunun kelam konusu husus kararında 4. unsur yanında 237. hususa de değindiği, lakin, bu hususun sırf (e) fıkrasına nazaran istihdam edilen çalışanı kapsama alırken, 4. husus kapsamında istihdam edilen işçi için bu türlü bir kısıtlamaya gidilmediği,
Üstte belirtilen mevzuat kararlarının birlikte kıymetlendirilmesi sonucunda, 657 sayılı Kanun’un 4. hususunda düzenlenen bentlerden rastgele biri kapsamında kontratlı olarak istihdam edilen işçinin daha sonra memuriyete geçirilmesi halinde, kontratlı olarak çalıştığı mühletlerin kazanılmış hak aylığının tespitinde değerlendirileceği, öteki bir söz ile, 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendindeki düzenlemenin, 4. unsurun tüm bentleri uyarınca kontratlı olarak misyon yapan işçisi kapsadığı sonucuna ulaşıldığı,
Bu durumda, davacının memuriyete geçirilmeden evvel, 657 sayılı Kanun’un 4/D unsuru uyarınca kontrat ile istihdam edildiği mühletlerin intibakında kıymetlendirilmesi gerekirken, talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline karar verilmiştir.
Konya Bölge Yönetim Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 16/05/2019 tarih ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararının özeti:
Konya 1. Yönetim Mahkemesinin 06/07/2018 tarih ve E:2018/191, K:2018/853 sayılı kararının adap ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddine kesin olarak karar verilmiştir.
III-İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak misyon yapan davacılar tarafından, davalı yönetim bünyesinde süreksiz personel statüsünde çalışmaya başladıkları tarih ile 657 sayılı Kanun’un 4/B unsuru uyarınca istihdam edilen kontratlı işçi durumuna geçirildikleri tarih ortasında geçen mühletin hizmetlerinden sayılması ve intibaklarının buna nazaran yapılması istemiyle yapılan müracaatlar üzerine tesis edilen süreçlere karşı açılan davalarda verilen farklı nitelikteki kararların katılaşması üzerine incelenen karşıtlığın oluştuğu görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT:
1- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu:
İstihdam biçimleri:
Husus 4 – (Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 – 1897/1 md.)
Kamu hizmetleri; memurlar, kontratlı işçi, süreksiz işçi ve çalışanlar eliyle gördürülür.
A) Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve başka kamu hükmî kişiliklerince genel yönetim asıllarına nazaran yürütülen asli ve daima kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır.
Üstteki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel siyaset tespiti, araştırma, planlama, programlama, idare ve kontrol üzere işlerde vazifeli ve yetkili olanlar da memur sayılır.
B) Kontratlı işçi:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan değerli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için kural olan, zorunlu ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına gereksinim gösteren süreksiz işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen temel ve tarzlar çerçevesinde, ihdas edilen durumlarda, mali yılla hudutlu olarak kontrat ile çalıştırılmasına karar verilen ve emekçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
(Mülga ikinci paragraf: 4/4/2007 – 5620/4 md.)
Lakin, yabancı uyrukluların; tarihi evrak ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; Ulusal Eğitim Bakanlığında norm takım sonucu ortaya çıkan öğretmen gereksiniminin takımlı öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; dava adedinin azlığı nedeni ile takımlı avukat istihdamının gerekli olmadığı
yerlerde avukatlarını, ( ) takımlı istihdamın mümkün olamadığı hallerde tabip yahut uzman
tabiplerin; İsimli Tıp Kurumu uzmanlarının; Devlet Konservatuvarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı sanatkarlarının; bu Ka-nu-na tabi ka-mu ida-re-le-rin-de ve dış kuruluşlarda makul kimi hizmetlerde çalıştırılacak işçinin de mecburî hallerde kontrat ile istihdamları caizdir.
(Ek paragraf: 4/4/2007 – 5620/4 md.) Kontratlı işçi seçiminde uygulanacak imtihan ile istisnaları, bunlara ödenebilecek fiyatların üst sonları ile verilecek iş sonu tazminatı ölçüsü, kullandırılacak müsaadeler, durum unvan ve nitelikleri, mukavele kararlarına uyulmaması hallerindeki müeyyideler, kontrat fesih halleri, durumların iptali, istihdamına dair konular ile kontrat temel ve yolları Cumhurbaşkanınca belirlenir. (Ek cümle: 25/6/2009 – 5917/47 md.) Bu formda istihdam edilenler, hizmet kontratı temellerine alışılmamış hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca kontratlarının feshedilmesi yahut mukavele periyodu içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç mukaveleyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların kontratlı işçi durumlarında istihdam edilemezler.
(Ek paragraf: 20/11/2017-KHK-696/17 md.; Motamot kabul: 1/2/2018-7079/17 md.) Bir yıldan az periyodik yahut mevsimlik hizmet olduğuna Cumhurbaşkanınca karar verilen vazifelerde (…) mukavele ile çalıştırılanlar da bu fıkra kapsamında istihdam edilebilir.
(Ek paragraf: 20/11/2017-KHK-696/17 md.; Motamot kabul: 1/2/2018-7079/17 md.) Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu yahut özel bölüm patronunca feshedilen ve 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında öbür kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan işçi de bu fıkra kapsamında yaşlılık yahut malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin sayısı, tahsil durumlarına nazaran çalışma kaideleri ve bunlara ödenecek fiyatlar ile öbür konular Cumhurbaşkanınca belirlenir.
(Ek fıkra: 5/7/1991 – KHK-433/1 md.; Mülga: 27/12/1991 – KHK-475/11 md.)
C) (Mülga: 20/11/2017 – KHK-696/17 md.; Motamot kabul: 1/2/2018-7079/17 md.)
D) Personeller:
(Değişik birinci cümle: 4/4/2007 – 5620/4 md.) (A), (B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan ve ilgili mevzuatı mucibince tahsis edilen daima emekçi takımlarında belgisiz müddetli iş mukaveleleriyle çalıştırılan daima çalışanlar ile mevsimlik yahut kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla çaba hizmetlerinde ilgili mevzuatına nazaran süreksiz iş konumlarında altı aydan az olmak üzere makul vadeli iş mukaveleleriyle çalıştırılan süreksiz personellerdir. Bunlar hakkında bu Kanun kararları uygulanmaz.
Tesis edilen sınıflar:
Husus 36 – (Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 – 1897/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.
ORTAK KARARLAR
A) Sınıfların tahsil durumlarına nazaran giriş ve yükselebilecek derece ve kademeleri aşağıda gösterilmiştir.
C) 1 – Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden evvel yurt içinde yahut yurt dışında mesleklerini özgür olarak yahut resmi yahut özel kuruluşlarda ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yine memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen mühletinden bu kanun ve bu kanunun 87 nci hususunda kelamı edilen kurumlarda geçen müddetin tamamı ve geri kalan mühletin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu mühletler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilir.
2 – Sıhhat hizmetleri ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfına girenlerden memurluğa girmeden evvel yurt içinde yahut yurt dışında mesleklerini hür olarak yahut resmi yahut özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yine memurluğa girmek isteyenlerin sıhhat hizmetlerinde geçen müddetinden, bu kanun ve bu kanunun 87 nci hususunda kelamı edilen kurumlarda geçen mühletleri ile 196 ncı hususta belirtilen formda tespit edilecek mahrumiyet bölgelerinde en az 3 yıl çalışanların yahut çalışacak olanların müddetlerinin tamamı ve geri kalan müddetlerinin 3/4 ü toplamı memurlukta geçmiş sayılarak bu müddetlerin her yılı için bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilir.
3 – Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden evvel yahut memurluktan ayrılarak (…) avukatlıkla geçirdikleri mühletlerin 3/4 ü memuriyette geçmiş sayılarak, bu mühletlerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine temel olacak formda kıymetlendirilir.
4 – Basın Kartları Yönetmeliğine nazaran, basın kartına sahip olmak suretiyle gazetecilik yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili misyonlarda istihdam edilmeleri şartiyle, fiilen
gazetecilik yaparak geçirdikleri müddetin 3/4 ü fiilen memuriyette geçmiş sayılarak, bu mühletin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilir.
5 – Özel okullarda öğretmenlik yahut yöneticilik yaptıktan sonra Ulusal Eğitim Bakanlığı buyruğunda memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet müddetlerinin 2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine temel olacak biçimde kıymetlendirilir.
Üstteki fıkralara nazaran, pahalandırılacak hizmet mühletinden yalnızca özel kesimde geçen mühlet 12 yılı geçemez.
Fakat, T. C. Emekli Sandığı ve Toplumsal Sigortalar kanunlarına tabi vazifelerde bulunmuş olanların kazanılmış hakları gizlidir.
Yapılacak intibak sonucunda ilgililerin girecekleri dereceler tahsil durumlarına nazaran yükselebilecekleri derecenin son kademe aylığını geçemez.
6 – Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci unsurunun (e) fıkrasına nazaran mukavele ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, kontratlı olarak geçirdikleri hizmet müddetleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilir.
Yürürlükten kaldırılan kararlar :
Husus 237 – Bu kanunun birinci hususu kapsamına giren kurumlardaki memurlar hakkında:
e) (Ek : 31/7/1970 – 1327/91 md.) 30/9/1960 tarihli ve 91 sayılı Kanunun 17 ve 19 uncu unsurları, 12/10/1960 tarihli ve 99 sayılı Kanunun 1 inci hususu, 933 sayılı Kanunun 4 ve 8 inci hususları kararları gizlidir.
2- 5620 sayılı Kamuda Süreksiz İş Konumlarında Çalışanların Daima Emekçi Takımlarına Yahut Kontratlı İşçi Statüsüne Geçirilmeleri, Süreksiz Personel Çalıştırılması İle Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun:
Kapsam
UNSUR 1 – (1) Bu Kanun;
a) Genel bütçe kapsamındaki kamu yönetimleri, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli yönetimler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan toplumsal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, özel kanunlarla kurulan kuruluş ve teşekküller ile hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşlarında,
2006 yılı içerisinde yoluna uygun olarak vizesi yapılmış süreksiz iş durumlarında toplam 6 ay yahut daha fazla mühletle çalışmış olan süreksiz emekçileri kapsar. 2005 yahut 2006 yıllarında tıpkı
koşullarda çalışıp da askerlik, doğum yahut sıhhat şurası raporuyla belgelendirilen sıhhat meseleleri sebebiyle iş mukaveleleri askıda kalanlar da bu fıkra kapsamında kıymetlendirilir.
Süreksiz çalışanların daima personel takımlarına yahut kontratlı işçi statüsüne geçirilmesi
HUSUS 2 – (1) Kapsama dahil süreksiz çalışanlardan;
a) Bu Kanunun 1 inci hususunun (a) bendinde belirtilen yönetimlerde fabrika, şantiye, atölye, çiftlik, arazi üzere emekçi istihdamının mecburî olduğu yerlerde çalışanlar eliyle gördürülmesi gereken işlerde fiilen çalışanlar daima emekçi takımlarına, bunların dışında kalan süreksiz çalışanlar ise istekleri halinde 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü hususunun (B) fıkrası kararları uyarınca kontratlı işçi konumlarına,
geçirilir.
3- 632 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü Hususunun (B) Fıkrası İle 4924 sayılı Kanun Uyarınca Kontratlı İşçi Konumlarında Çalışanların Memur Takımlarına Atanması Maksadıyla Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kararında Kararname:
HUSUS 1 – 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki süreksiz husus eklenmiştir.
“GEÇİCİ UNSUR 37- Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, ayın yahut haftanın kimi günleri ya da günün muhakkak saatleri üzere kısmi vakitli çalışanlar ile yükseköğretim kurumlarının araştırma-geliştirme projelerinde proje müddetleriyle sonlu olarak çalışanlar hariç olmak üzere, 4 üncü unsurun (B) fıkrası ve 10/7/2003 tarihli ve 4924 sayılı Eleman Temininde Zahmet Çekilen Yerlerde Kontratlı Sıhhat İşçisi Çalıştırılması ile Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca vizelenmiş yahut ihdas edilmiş kontratlı işçi durumlarında bu hususun yürürlüğe girdiği tarihte çalışmakta olan ve 48 inci unsurda belirtilen genel kuralları taşıyanlardan otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, konumlarının vizeli olduğu teşkilat ve ünitede, bulunduğu konum unvanıyla tıpkı unvanlı 190 sayılı Genel Takım ve Yolu Hakkında Kanun Kararında Kararnameye ekli cetvellerde yer alan memur takımlarına, bulunduğu konum unvanıyla birebir unvanlı memur takımı olmaması halinde, 190 sayılı Kanun Kararında Kararnameye ekli cetvellerde yer alan takım unvanlarıyla hudutlu olmak ve kontratlı işçi konumlarına ait vize cetvellerindeki nitelikler dikkate alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı ve Devlet İşçi Başkanlığınca ortaklaşa belirlenen memur takımlarına, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde kurumlarınca atanırlar.
4 üncü unsurun (B) fıkrası ve 4924 sayılı Kanun uyarınca çalışmakta iken bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten evvel askerlik, doğum, milletvekili ve mahalli yönetimler genel ve orta
seçimleri ile fiyatsız müsaade nedenleriyle misyonlarından ayrilanlardan ilgili mevzuatina nazaran tekrar hizmete alinma kurallarını kaybetmemis olanlar hakkinda da bu husus kararları uygulanir. Bunlar için birinci fikrada belirtilen mühletler tekrar hizmete alindiklari tarihten itibaren baslar.
Bu unsurun yürürlüge girdigi tarihten evvel 4 üncü hususun (B) fikrasi ve 4924 sayili Kanun uyarinca çalismakta iken 24/11/2004 tarihli ve 5258 sayili Aile Hekimligi Pilot Uygulamasi Hakkinda Kanun kararlarına nazaran aile hekimligi uygulamasinda vazife alanlar hakkinda misyonlarından ayrilmalarina gerek kalmaksizin bu husus kararları uygulanir.
Bu husus kararlarına nazaran memur takımlarına atananlarin, 4 üncü unsurun (B) fikrasi ve 4924 sayili Kanun uyarinca kontratlı işçi durumlarında geçirdikleri hizmet mühletleri, tahsil durumlarina nazaran yükselebilecekleri dereceleri asmamak kaydiyla kazanilmis hak aylik derece ve kademelerinin tespitinde kıymetlendirilir. Bunlar, atandiklari takımın mali ve toplumsal haklarina vazifeye basladigi tarihi takip eden aybasindan itibaren hak kazanir ve evvelki konumlarında aldiklari mali ve toplumsal haklar hakkinda rastgele bir mahsuplasma yapilmaz.
Bu unsur kapsaminda memur takımlarına atananlara is sonu tazminati ödenmez. Bu çalışanın evvelce is sonu tazminati ödenmis mühletleri hariç, is sonu tazminatina temel olan toplam hizmet mühletleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayili Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandigi Kanunu uyarinca ödenecek emekli ikramiyesine temel toplam hizmet mühletinin hesabinda dikkate alinir.
Bu husus kapsaminda kontratlı işçinin atanacagi memur takımları, 190 sayili Kanun Kararında Kararnameye ekli cetvellerde yer alan sinif, unvan ve derecelerine uygun olmak koşuluyla, öbür bir sürece gerek kalmaksizin atama sürecinin yapildigi tarih prestijiyle ihdas edilerek kurumlarin 190 sayili Kanun Kararında Kararnameye ekli cetvellerinin ilgili kısımlarına eklenmis ve memur takımlarına atananlarin durumları diğer bir sürece gerek kalmaksizin iptal edilmis sayilir. Ihdas edilen takımlar ile iptal edilen durumlar; unvanı, sinifi, adedi, derecesi, teskilati ve ünitesi belirtilmek suretiyle birinci fikrada belirtilen altmis günlük mühletin bitiminden itibaren iki ay içinde Maliye Bakanligi ve Devlet İşçi Baskanligina bildirilir.
Bu hususun uygulamasinda ortaya çikabilecek tereddütleri gidermeye Maliye Bakanligi ve Devlet İşçi Baskanligi yetkilidir.”
4- 2576 sayili Bölge Yönetim Mahkemeleri, Yönetim Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kurulusu ve Misyonları Hakkinda Kanun:
Bölge yönetim mahkemesi liderler konseyi:
Husus 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
4. Bölge yönetim mahkemesi liderler heyetinin misyonları sunlardir:
c) Benzeri olaylarda, bölge yönetim mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar ortasında yahut farkli bölge yönetim mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar ortasında karşıtlık yahut uyusmazlik bulunmasi halinde; resen yahut ilgili bölge yönetim mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna basvurma hakki bulunanlarin bu karşıtlığın yahut uyusmazligin
giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu bahiste karar verilmesini istemek.
5. (Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine nazaran yapılacak istemler, konusuna nazaran İdari yahut Vergi Dava Daireleri Heyetine iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Karşıtlık yahut uyuşmazlığın giderilmesine ait olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar nihaidir.
BAHİS İLE İLGİLİ ÖBÜR KARARLAR : Danıştay Onikinci Dairesinin 14/02/2019 tarih ve E:2018/4818, K:2019/1084 sayılı kararı da, Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı ile birebir doğrultudadır.
TÜZEL KIYMETLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacıların süreksiz emekçi statüsünde çalışmakta iken, 5620 sayılı Kanun’un 2. unsuruyla 657 sayılı Kanun’un 4/B unsuru uyarınca istihdam edilen kontratlı işçi konumuna geçirildiği, kontratlı işçi durumunda çalışmakta iken de, 632 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin 1. hususuyla 657 sayılı Kanun’a eklenen Süreksiz 37. unsur uyarınca memur takımına atandıkları anlaşılmaktadır.
Kontratlı işçi konumunda çalışmakta iken, 632 sayılı Kanun Kararında Kararname’yle memur takımına geçirilenlerin kontratlı işçi durumunda geçen hizmet müddetlerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirileceği öngörülmüştür. Bununla birlikte, 5620 sayılı Kanun’la kontratlı işçi konumuna geçirilenlerin, süreksiz emekçi statüsünde geçen hizmet müddetlerinin, kontratlı çalışanın hizmet mühletinin hesabında değerlendirileceği istikametinde bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Ayrıyeten, 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde, teknik hizmetler, sıhhat hizmetleri ve avukatlık hizmetleri sınıfında bulunanların memuriyet öncesinde hür olarak veya kamu yahut özel kesimde geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylık derecesinde kıymetlendirilmesine yönelik düzenlemeler bulunmakla birlikte, genel yönetim hizmetleri sınıfında bulunanların, memuriyet öncesindeki hizmetlerinin kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirileceğine ait açık bir kurala yer verilmemiştir.
Öbür taraftan, 657 sayılı Kanun’un 36. hususunun “Ortak Hükümler” başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde, bu Kanun’un 4. unsuruna nazaran mukavele ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, kontratlı olarak geçirdikleri hizmet müddetlerinin, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirileceği kuralına yer verilmiş ise de; bu düzenlemede yer alan “sözleşme ile istihdam edilenler” ibaresi ile 657 sayılı Kanun’un 4/B hususu uyarınca istihdam edilen kontratlı çalışanın kastedildiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, süreksiz personel statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun’un 2. hususuyla kontratlı işçi durumuna, kontratlı işçi konumunda çalışmakta iken de 632 sayılı Kanun Kararında Kararname’yle memur takımına geçirilenlerin süreksiz personel statüsünde geçen hizmet müddetlerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde kıymetlendirilmesine hukuken imkan bulunmamaktadır.
IV-SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; Bölge Yönetim Mahkemesi kararları ortasındaki karşıtlığın, Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesine kesin olarak, 19/10/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Memurlar
