Adalet Bakanlığının internet sitesinde yer alan bilgiye nazaran, Adalet Bakanlığının ceza uyuşmazlıklarında dostça tahlil yolu olarak uygulamaya koyduğu uzlaştırma, vatandaşlar ortasında da büyük memnuniyet oluşturdu. 2005 yılında başlatılan uygulama Adalet Bakanlığı tarafından 2016 yılında gözden geçirilen ve kapsamı genişletilen yeni düzenlemeler 1 Ocak 2017 itibariyle hayata geçirildi. Adalet Bakanlığı bilgilerine nazaran bugüne kadar 1 milyon 114 bin 903 belgenin uzlaştırma müzakeresi tamamlandı ve 921 bin 864 belge uzlaşma ile sonuçlandı. Böylelikle müzakere edilen ve muvaffakiyetle tamamlanan evraklarda muvaffakiyet oranı yüzde 83 oldu.
En geç 1 ayda sonuçlanıyor
Her yıl 200 asliye ceza mahkemesinin bakacağı belge, uzlaştırmacılar aracılığıyla tahlile kavuşturulabiliyor. Üstelik taraflar bu yol ile en geç bir ayda sonuca ulaşabiliyor. Şayet uzlaştırma kurumu, hukuk sistemimize kazandırılmamış olsaydı bu belgelerin asliye ceza mahkemelerinde karara bağlanması ortalamalara ve maksat mühlete bakıldığında 10 ay sürecek, istinaf süreci de düşünüldüğünde bu müddet daha da uzayacaktı. 2020 yılında bugüne kadar en fazla uzlaşma kolay yaralama, hakaret, tehdit, cürüm eşyasının satın alınması yahut kabul edilmesi, mala ziyan verme, taksirle yaralama, sesli yazılı yahut manzaralı bir mesaj ile hakaret ve kolay hırsızlık hatalarında gerçekleşiyor.
Birinci olarak uzlaştırma süreci mağdur ve failin kabulüyle başlıyor. Süreç yeniden tıpkı biçimde tarafların özgür iradesiyle sürdürülüyor. Uzlaştırmada kararı taraflar veriyor ve mutabakat konusu edimi de tekrar taraflar belirliyor. Kuşkulu ve mağdur görüşmeleri, uzlaştırmacılar eşliğinde gerçekleştiriliyor. Amacı, hatanın işlenmesinden sonra fail ve mağdur ortasında meydana gelen çekişmeyi, tarafsız bir uzlaştırmacının teşebbüsüyle çözmek olan uzlaştırma görüşmelerinde, mağdurdan özür dilenmesi, maddi yahut manevi zararın karşılanması, bir kamu kurumu yahut kamu faydasına hizmet veren özel bir kuruluş aracılığıyla yardıma muhtaç şahıslara bağışta bulunulması üzere edimler belirlenebiliyor. Şüpheliler uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde bu edimleri yerine getirerek uyuşmazlık konusu evrak dava konusu olmadan tahlile kavuşturuluyor. Uygulamada taraflar çeşitli edimler belirleyerek uzlaşabiliyor. Mağdurlar da cürüm nedeniyle uğramış oldukları ziyanları süratli bir biçimde telafi etmiş oluyor.
5 bin uzlaştırmacı için imtihan 9 Mayıs’ta
Öte yandan Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Alternatif Tahliller Daire Başkanlığınca 2021 yılı içerisinde 5 bin uzlaştırmacı sisteme dahil edilecek. 9 Mayıs 2021’de Anadolu Üniversitesi tarafından yapılacak imtihan, uzlaştırmacılık eğitiminin en ağır formda verildiği Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, İstanbul, İzmir, Kayseri, Samsun ve Van’da gerçekleştirilecek.
Memurlar
