1982 tarihli ve tüm ögeleriyle askeri darbe sonrasını ve asker mantığı yansıtan Asli Devlet Memurluğuna Atananların Yemin Merasimi Yönetmeliği de arkaik özellikler taşımaktadır. Bu yönetmeliği okuyup da bu çağda bu mantığa pes demeyen olmayacağını düşünüyoruz. Ne hikmetse hiç kimse bu cins arkaik mevzuatı kaldırmaya yönelik bir adım atmıyor. Tekraren de olsa tahminen yararı olur diye bu mevzuyu gündeme getireceğiz.
Memurların yemin merasimini düzenleyen mevzuatı askeri idare getirmiştir
657 sayılı Kanun’un sadakat başlıklı 6’ncı unsurunda; devlet memurlarının, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na ve kanunlarına sadakatla bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatla uygulamak zorunda olduğu ve bu hususu “Asli Devlet Memurluğu”na atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerin huzurunda yapacakları yeminle belirteceği ve özlük evraklarına konulacak “Yemin Belgesi”ni imzalayarak vazifeye başlayacağı söz edilmektedir.
Bu husus, 1982 yılında 657 sayılı Kanun’da 2670 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle getirilmiştir. 12 Eylül darbesi sonrasında askeri cunta periyodunda çıkarılan 45 unsurluk 2670 sayılı Kanun’la 657 sayılı Kanun’da çok büyük ve esaslı değişiklikler yapılmıştır. Yani seçimle gelen meclis tarafından kabul edilmemiş bir kanundan bahsediyoruz. Garip lakin askeri idare vaktinde çıkan ne bu kanuna ne de bu yönetmeliğe dokunulmamıştır.
Yönetmelik 657 sayılı Kanun’a tabi tüm memurları kapsıyor
657 sayılı Kanun’un 6’ncı hususu yönetmelik çıkarılmasını mecburî tutmamasına karşın “Asli Devlet Memurluğuna Atananların Yemin Merasimi Yönetmeliği” içerisinde yer alan bütün garabetine karşın yürürlüğe konulmuştur.
657 sayılı Kanun’un 6’ncı unsuru destek gösterilerek çıkarılan bu Yönetmelik, 657 sayılı Kanun’a tabi tüm kamu kurum ve kuruluşları ile bunların çalışanından, Asli Devlet Memurluğu’na atanan çalışanın, yemin etmeleri için kurum yahut kuruluşlarınca düzenlenecek yemin merasiminin adap ve temellerini düzenlemektedir. Yani kontratlı ve emekçiler yemin etmek zorunda değiller.
Devlet memurları ne vakit yemin etmek zorundadır?
Yönetmeliğe nazaran, devlet memurları Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve kanunları sadakatle uygulamak zorunda olup, bu hususu asli devlet memurluğuna atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimde yapacakları yeminle belirlerler. Yemin metni matbu olup, her devlet memuru bu metni okuyup imzalamak zorundadır.
Yemin merasiminin hali ve vakti
Kamu kurum ve kuruluşlarında yemin merasiminin yapılacağı gün atamaya yetkili amirler tarafından tayin ve tespit edilmektedir. Asli memurluğa atanan çalışanın tespit edilen günde yemin merasimine iştirak etmesi koşuldur. Fakat, hastalık v.s. üzere yetkili amirlerce kabul edilebilecek zorlayıcı sebeplerle yemin merasimine iştirak edemeyen memurlar tayin edilecek bir günde amirlerinin huzurunda yemin ederler.
Yemin edecek memurlar, atamaya yetkili amir yahut görevlendireceği bir yetkili tarafından tespit edilen günde, toplanarak evvel edecekleri yeminin kıymeti hatırlatılır, yurt sevgileri, milletin kendilerinden neler beklediği, çalışmada göstermeleri gereken fedakarlıklar tekrar tazelenir.
Merasimde sistemde olmayan müsteşar ve yardımcıları bulunmak zorunda
Atamaya yetkili amir yahut görevlendireceği yetkili, bakanlık ve kuruluşlarda müsteşar, müsteşar yardımcıları, ünite amirleri, vilayetlerde daire amirleri merasimde bulunurlar. Görüleceği üzere, yemin merasiminde bulunmak zorunda olanlar Yönetmelikte tek tek sayılmıştır.
Ayrıyeten, yemin edecek memurların mensubu olduğu kurum yahut kuruluşun memurları da hizmet ve vazifesi aksatmayacak formda bir kısmı misyon başında kalmak suretiyle merasim yapılacak yerde hazır bulundurulur. Pekala şu an müsteşar ve müsteşar yardımcısı var mı?
Dikkat! Merasim başlıyor!
Yemin edecek memurlar, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan İşçinin Kılık ve Kıyafet Yönetmeliği’nde” belirtilen kılık ve kıyafetle, pak ve beyaz örtülü masanın üzerine ve masa kenarından sarkmayacak formda konulan TÜRK BAYRAĞI etrafında sıralanırlar.
Yemin metni nerede ve nasıl saklanır?
Yemin metnini ihtiva eden Yemin Evrakı yemini yapan memur tarafından merasimden sonra imzalanarak özlük belgesine koyulur. İşte kısaca 4 milyonu ilgilendiren yemin merasimi bu halde sonlandırılmaktadır. Şayet, komedyenlerin bu yönetmelikten haberi olursa hayli bir gereç çıkarırlar diye düşünüyorum.
2020 yılı Türkiye’sinde kamu idaresinde askeri mantığın yeri var mıdır?
Cumhurbaşkanı Kenan Cihan’ın başkanlığında toplanan Bakanlar Heyeti’nde kararlaştırılan bu yönetmelik, Başbakan Bülent Ulusu vaktinde uygulamaya girmiştir. Tek sözle askeri mantığı harfiyen hatırlatan bu yönetmelik, birtakım istisnalar dışında kamu kurumlarında uygulanmamaktadır. Hal bu türlü iken bu yönetmeliğin hala uygulamada tutulması anlaşılır bir şey değildir.
Sonuç olarak, kamu idaresini komik duruma düşürmenin gerçek olmadığını düşünüyoruz. Münasebetiyle bu vb. mevzuatın bir an evvel ayıklanarak yürürlükten kaldırılması gerekmektedir. Hem Kenan Cihan ve avanesini darbeci olarak yargılamak için Anayasa değişikliği yapıp hem de hala onun periyodunda hazırlanan mevzuatla kamu idaresi şekillendirmek hakikat olmasa gerektir. Bazen yanlış beşerler da gerçek işler yapabilir fakat bu yönetmeliği okuyup da bu kadar da olmaz demeyen insan çıkmaz diye düşünüyoruz. Tahminen işe fayda diye tekrar hatırlatmak istedik.
Memurlar
