Türkiye iktisadına dair her şey Gece Görüşü’nde masaya yatırılıyor. Hande Fırat moderatörlüğünde gazeteciler Hakan Çelik ve Hacer Boyacıoğlu soruyor; Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan yanıtlıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın açıklaması şu formda;
2020 yılının başının itibaren kovid hadisesine ile karşı karşıyayız. BU tarihimizin en büyük krizlerinden. Mart aylarında şöyle bir tablo ortaya çıktı; Nisan mayıs üzere bu sorundan kurtulacağız yaklaşımı kelam konusu idi DSÖ bunun kolay geçmeyeceğini tabir eden açıklamalar yaptı. Bunun ardından ülke yöneticileri DSÖ’nün bu açıklamasını eleştirdiler, ancak baktığımızda 2020 yılının ikinci çeyreğinden itibaren inanılmaz bir sorun ile karşı karşıya kaldığımız daima birlikte gördük. Global büyümeye baktığımızda bir daralma kelam konusu. Gelişmiş ülkelere bakınca bu oranın daha artığını görüyoruz. Tedarik zincirlerinde inanılmaz sorunlar çıktı. Kovid öncesi biz Brexit’i ABD-Çin ticari savaşlarını tartışıyorduk. Kimsenin aklına bu gelmedi.
Önemli bir genişlemeye gidildi. Özelikle merkez bankaları nakdî bir genişlemeye gittiler. Borçlanma tarafına bakınca dramatik bir tablo ile karşı karşıya kaldığımızı görüyoruz. Özel kesitin borçlarının dahil edince 24 trilyon dolarlık bir borçlanmada artış kelam konusu. Önemli bir borçlanma gerçekleşti kovid ile birlikte.
Isınan hava ile birlikte kovidin tesirinin azalacağını düşünüyorduk. Ekonomik boyut değil toplumsal boyut açısından da hiç görmediğimiz bir şeyle karşı karşıya kaldık.
Salgın başladığından beri 114 milyon insan işsiz kaldı. Problemleri tüm ülkeler yaşadılar.
Tasarruf oranlarında global ölçekte önemli artışlar kelam konusu oldu. Beşerler seyahat edemiyorsa alışveriş yapamıyorsa sonuçta bu beşerler bunları tasarruf ettiler ve önümüzdeki süreçte değişik bir tablo ile karşı karşıya kalacağız. Önemli bir ekonomik aktivitede daralma kelam konusu oldu. 2021’den itibaren açıkçası güçlü bir büyüme bekleniyor. Global ölçekte yüzde 6 oranında bir büyüme bekleniyor. Ekonomik aktivite epey canlı. Şu an için diyorum, bilhassa sanayii dalı başta olmak üzere ekonomik aktivitelerin canlı olduğunu söyleyebilirim. Ekonomik canlanma şunu da söylemek istiyorum; 2021 için baz tesirinden kaynaklanan da bir büyüme kelam konusu ancak bundan sonraki süreçte neler olacak.
Borçlanma devam ediyor. Dünya bu sorun ile yüzleşmek zorunda. Ülkeler nasıl bir davranış içerisinde olacak? BU1-2 yıllık süreçte çözülecek değil. Yalnızca borçlanma değil kalıcı norm halleri ile karşı karşıyayız. Turizm ulaştırma dallarında bunları görebiliyoruz. Yarın farklı bir hadise ile karşı karşıya kalmayacağımızın garantisin kimse vermez. BU cins riskler kelam konusu.
Memurlar
