Yapıldığı devirde İstanbul dışındaki en büyük ve en değerli eser olması özelliği taşıyan ve büyük kısmı ilçe merkezindeki binaların altında kalmış ya da yıkılmış Damatrys Sarayı, onarılarak restore edilecek. Gün yüzüne çıkarılan Damatrys Sarayı havadan görüntülendi.
Bizans imparatorlarından II. Tiberius ile Maurikios tarafından, o devirdeki ismi ”Demeter” olan Samandıra’ya inşa ettirilen ”Damatrys Sarayı”, 14 yüzyılın yorgunluğuna karşın hala tarihe meydan okuyor. Sarayın boyutları ve nitelikleri göz önüne alındığında, Bizans’tan günümüze ulaşan en değerli yapılardan biri olarak görülüyor.
Sarayın ismi, o devirde yaygın inanış olan paganların meşhur tabiat tanrıçası Demeter’den geliyor. Demeter, Yunan mitolojisinde ”tarım ve rahmet tanrıçası” manasına geliyor ve insanlara toprağı grup biçmesini öğreten ”tanrıça” olarak biliniyor. Ayrıyeten Sancaktepe, rivayetlere nazaran yabani hayvan çeşitliliğiyle av için de tılsımlı bir yer olmuş, Bizans imparatorlarının en beğenilen sayfiye alanlarından biri haline getirmiş. O periyotta, yazlık sayfiye alanlarına düşkünlüğü ve av merakıyla tanınan Bizans imparatorlarından II. Tiberius ve Maurikios tarafından Sancaktepe’ye bu saray inşa ettirilmiş.
Sarayın isminin tabiat tanrıçası Demeter’den geldiğini kaydeden Tarihçi ve Müellif Mehmet Dilbaz, “Şu an Sancaktepe’nin tam merkezinde bulunan meşhur Damatrys Saray yapısı üzerinde bulunuyoruz. Saray yapısı imparator II. Tiberius ile Maurikios periyodunda yapılmıştır. Damatrys ismi de o periyotta yaygın inanış olan paganların meşhur tabiat tanrıçası Demeter’den geliyor. Sancaktepe ilçe merkezinin bulunduğu alan eski İstanbul devrinde çok değerli bir sayfiye alanı, burası hoşlukların başşehri olarak tanımlanan bir yer” dedi.
3 ay Roma İmparatorluğuna başşehirlik yaptı
Dilbaz, 1296 yılında İstanbul’da gerçekleşen zelzele sonucu Sancaktepe’nin imparatorluğa 3 ay başşehirlik yaptığını söyleyerek, “Sancaktepe’de bulunan Damatrys Sarayı, 1296 yılında büyük İstanbul sarsıntısından sonra sur içinde bulunan kamu binalarının yanı sıra imparatorluk sarayının yıkılması ve ziyan görmesi sonucu, o vakit bütün Roma İmparatorluğu buradan yönetiliyor. Roma imparatorluğuna 90 gün Sancaktepe başşehirlik yapmış daha sonra vakitle imparatorluktan sonra terk edilmiş. Geçen vakit sonrası üzeri topla kaplanmış ve tepecik oluşmuştur” tabirlerini kullandı.
Saray inşaat çalışmasında bulundu
Sarayın bir inşaat çalışması sırasında bulunduğunu anlatan Dilbaz, “Damatrys Sarayı yapısının bulunması, 12 yıl evvel bir müteahhidin buraya bina yapmak üzere temel kazması sonucu ortaya çıkmıştır. Günümüzde Sancaktepe Belediyesi tamirata aldı. Bu alanın tekrar o eski ihtişamlı günlerine kavuşturmak için onarılarak, restore edileceğini biliyoruz” diye konuştu.
Bizans’ın Anadolu’ya açılan kapısı
Roma ve Bizans periyodunda Damatrys Sarayı’nın Anadolu’ya açılan kapısı olduğuna dikkat çeken Dilbaz, şöyle devam etti:
“Sancaktepe meydanının altında bir saray kümesi yatıyor. Bu bölgenin şöyle bir ehemmiyeti de var. Alt kısımlarda askeri yapılarda var. Roma imparatorları Asya tarafına sefere çıkarken ve Asya tarafından seferden dönerken buraya kesinlikle uğruyorlarmış. Şunu söyleyebiliriz, imparator roman diyojen, Sultan Alparslan ile savaşmak üzere 1071 Malazgirt Savaşına giderken burada bütün ordusunu toplamış ve buradan sefere çıkmıştır. Damatrys Sarayı Roma imparatorluğu için değerli bir yapı olmuştur.”
Memurlar
